Van Warhol over Twiggy en Wolkers: wat weet jij over kunst, literatuur & design uit de gouden jaren 60? We beschrijven 5 kenmerkende herinneringen aan die geweldige 60’s…
1. Warhol & Campbell’s
Wie kent de legendarische soepblikken van Andy Warhol niet? Het 32-delige werk was een revelatie in de kunstwereld en gold als de eerste uiting van de kunststroming popart – afkorting voor popular mass culture – in de Verenigde Staten. In de zomer van 1962 stelde Warhol zijn doeken met soepblikken van Campbell voor het eerst tentoon in Los Angeles. De 32 werken lijken erg op elkaar, alleen verschilt de soepsoort telkens.
Maar waarom koos Warhol in godsnaam voor een banaal voorwerp en consumptiegoed als conservenblikken met gecondenseerde soep? Op het eerste zicht lijkt het onderwerp inderdaad triviaal en eerder ordinair: een conservenblik van een bekend Amerikaans soepmerk dat in elke supermarkt te vinden was in die tijd. Maar de waarheid is echter dat Warhol de blikken zorgvuldig had uitgekozen omwille van de persoonlijke relatie die hij er als kind mee had. De Campbell’s-blikken deden hem nostalgisch terugdenken aan zijn kindertijd, toen zijn moeder hem de hete soep voorschotelde wanneer hij ziek was. Een hartverwarmende soep én verhaal achter het werk dus!
2. Space age in het interieur
In de jaren ’60 zagen de huiskamers er wereldwijd opvallend futuristisch uit. Spiegelende oppervlakken, witte en zilveren kleuren en objecten en coconachtige vormen zoals lavalampen namen de overhand. Dé designstroming Space Age of het ruimtevaarttijdperk kwam begin jaren ’60 overgewaaid vanuit de VS en werd eind de golden sixties aan in België en Nederland.
Waar kwam die gekke omwenteling vandaan? Het begon allemaal met de ontwikkeling van nieuwe technologieën rond de ruimtevaart en kende een rotvaart sinds de lancering van de Spoetnik 1 van de Sovjet-Unie. De Spoetnik was de eerste kunstmatige satelliet die in 1957 een toertje rond de aarde maakte. Daarmee liet hij de wereld kennismaken met de oneindige mogelijkheden in de ruimtevaart. De belangstelling in de ruimte liet zijn sporen achter in films, muziek en mode en resulteerde onder andere in de designstroming Space Age. Een tijdperk dat stond voor vooruitgang en verandering. Het tijdperk kende trouwens zijn hoogtepunt toen Armstrong en Aldrin in 1969 als eerste mannen op de maan landden.
3. Panamarenko, ik vlieg met je mee
Deze visionaire kunstenaar behoorde in de jaren zestig tot de eerste lichting popartkunstenaars. Hij is net niet zo wereldberoemd als Warhol geworden, maar slaagde er wel in om het verhevene uit de kunst te halen en kunst opnieuw ‘des mensens’ te maken.
Zo begon hij in 1968 aan de bouw van één van zijn wereldberoemde vliegtuigen, die uiteindelijk zijn handelsmerk werden. De zeppelin The Aeromodeller en de Negentroop zijn Panamarenko’s twee bekendste assemblages die op vliegen gestoeld zijn.
Een waarzegster had het kunnen voorspellen, want de naam Panamarenko is tenslotte een pseudoniem en samentrekking van Pan American Airlines and Company. Al was er ook een Russische generaal in de Koude Oorlog met dezelfde naam. Een gebeurtenis waarin – helaas in negatieve betekenis dan – ook al eens een vliegtuig aan te pas kwam…
4. Twiggy, rank en slank twijgje
In de jaren ’60 was Londen dé modestad bij uitstek. Geen wonder dat de swinging city in 1966 dan ook het allereerste topmodel ten tonele bracht. De wereld maakte kennis met de 16-jarige Twiggy die eruit zag als een kindmodel! Met haar grote ogen, zwarte lange wimpers en ranke slanke lijfje werd ze hét stijlicoon van de jaren ’60. Haar naam Twiggy of twijgje verdiende ze uiteraard aan haar ultradunne figuur.
Twiggy lanceerde de lolita-look. Door enigszins kinderachtige make-up en rechtlijnige kleding bleven de vrouwelijke vormen grotendeels verborgen zodat je er als een meisje ging uitzien. Gelukkig zijn de tijden veranderd voor de hedendaagse vrouw en heeft deze moeder van de topmodellen het niet langer voor het zeggen.
5. Jan Wolkers’ Turks fruit
Een klassieker die zijn weerga niet kent. Met deze erotische roman uit 1969 speelde Jan Wolkers handig in op de seksuele revolutie van de jaren ’60. Desondanks was het uiterst gewaagd voor die tijd en bezorgde het menig lezer roodgloeiende oortjes. Wolkers was een van de eerste Nederlandstalige schrijvers die zo openlijk seksscènes beschreef, die in de verfilming van Turks Fruit waarschijnlijk voor velen nog tot de verbeelding spreken…
Ken je de roman niet? Dan heb je echt iets gemist. Het boek vertelt over de gepassioneerde liefdesgeschiedenis tussen Olga en de mannelijke ik-figuur. Hun hartstochtelijke relatie leidt tot een huwelijk dat helaas uiteindelijk strandt. Daarna rolt Olga van het ene ongeluk in het andere.
Jouw herinneringen aan de 60’s?
Heb jij speciale herinneringen aan één van deze dingen uit de golden sixties? We zijn razend benieuwd, laat het ons weten in een reactie hieronder!
Turks Fruit was in de zeventiger jaren, niet in de sixties
Het boek is wel degelijk uit 1969… 😉
Pa dum tsh